معرفی سقف کاذب مشبک

معرفی سقف کاذب مشبک

مرور ساختار

سقف هاي كاذب مشبک، از شبكه سازه هاي سپري(T شكل) و تايل هاي سقفی تشكیل مي شوند. شبكه مذكور به وسیله آويزهاي قابل تنظیم، به سقف اصلي متصل گرديده و تايل ها به صورت وزنی درون اين شبكه قرار مي گیرند. فضاي خالي پشت سقف كاذب، امكان استفاده از لايه عايق را فراهم نموده و بدين ترتیب می‌توان به مشخصات عملكردی نظیر جذب صوت بالا دست يافت. ويژگي هاي مثبت فراوان اين نوع سقف كاذب باعث گسترش استفاده از آن در فضاهاي اداري، تجاري، درمانی و آموزشي شده است. اين نوع سقف را می توان به تنهايي يا در تركیب با سقف كاذب يكپارچه اجرا نمود.

تشریح مزایا

حذف عملیات رنگ آمیزي:

در صورت استفاده از تايل های پیش رنگ شده و يا تايل های روكش دار، عملیات رنگ آمیزی به طور كامل حذف شده و بدين ترتیب زمان اجراي كار كاهش خواهد يافت.

دسترسي آسان به فضاي تاسیساتي:

با توجه به اين كه تايل هاي سقفي تنها به واسطه وزن خود در درون شبكه معلق قرار دارند، امكان دسترسي سريع و آسان به فضای تاسیساتی پشت سقف كاذب با برداشت تايل ها میسر مي گردد. اين ويژگی، تعمیر و نگهداري تاسیسات را در مرحله بهره برداری از ساختمان بسیار آسان می‌سازد.

تعمیر و نگهداري آسان:

در صورت آسیب ديدگی تايل ها، نیازی به انجام عملیات تعمیری يا ترمیمی نبوده و صرفا با برداشت و جايگزينی تايل ها، آسیب ديدگی برطرف می شود.

تنظیم شرایط آکوستیكي فضا:

يكی از كاربرد های متداول اين نوع سقف، تنظیم شرايط آكوستیكی فضا از طريق جذب صوت است.در اين حالت از تايل های آكوستیک (جاذب صوت) استفاده می شود.

روش اجرا

اجرای نبشي تراز

به وسیله ريسمان رنگ پاش، خط تراز سقف كاذب بر روي ديوار پیراموني مشخص مي شود. نبشی تراز در محل خود به وسیله عامل اتصال مناسب و در فواصل معین به ديوار زمینه متصل می گردد. توجه شود كه سازه تراز به دو صورت قابل اجرا است؛ باربر و غیر باربر.

نكات فنی اجرای نبشی تراز

• فاصله اولین عامل اتصال از انتهاي نبشی تراز نبايد از 10 سانتيمتر بیشتر باشد.


• در لبه های باربر، نشیمن گاه سازه های سپری بر روی بال سازه تراز بايد حداقل 20 میليمتر باشد.


• حداكثر كنسول در سازه سپری 10 سانتيمتر است. بنابراين در صورت اجرای لبه غیر باربر، اولین آويز بايد در فاصله حداكثر 10 سانتيمتر از ديوار اجرا شود.


• برای اتصال نبشی تراز به ديوار خشک می توان از پیچ TN يا FN استفاده نمود (پیچ ها به استادها متصل می گردند). در صورتی كه زيرسازی در محل اتصال وجود نداشته باشد، می توان قبل از پنل‌گذاری، يک نوار تسمه فولادی گالوانیزه به عرض 10 و ضخامت 0.6 میلیمتر را به صورت سراسری در تراز مورد نظر به وسیله پانچ يا پرچ بر روی استادها اجرا نمود تا زيرسازی در تمام نقاط در تراز سقف ايجاد گردد.


• درصورت بنايي بودن ديوار پیراموني، نشبی تراز پس از نازک كاري و بر روي پوشش نهايي گچ ديوار اجرا مي شود.


• درگوشه ها، نبشي تراز بايد به دقت فارسي بُر شده يا از قطعه زاويه داخلی يا خارجی استفاده شود.


• در صورت ناصاف بودن ديوار زمینه، استفاده از نبشي با خط سايه توصیه مي گردد.

نكات فنی اجرای آویز

• از نظر تئوری محدوديتی برای حداكثر ارتفاع آويزگیری در سقف های مشبک وجود ندارد اما ازآنجايیكه افزايش ارتفاع آويزها موجب افزايش بازوی لنگر و همچنین تغییرات طول مقاطع بر اثر انقباض و انبساط و بعضاً اعوجاج در سقف می‌گردد، حداكثر ارتفاع قابل دستیابی با آويزهای سیمی 100 سانتیمتری به قطر 4 میلیمتر وفنر دوبل، 180 سانتیمتر می باشد.


• افزودن آويز سیمی به جهت افزايش طول آويز، به هیچ وجه مجاز نمی باشد.


• قبل از اجراي هر گونه آويز، بايد وضعیت سقف اصلي از نظر استحكام بررسي شود (به ويژه در سقف‌هاي تیرچه بلوک و سقف هاي بتني). همچنین، براي انتخاب نوع عامل اتصال، بايد از مناسب بودن آن براي سقف اصلي اطمینان حاصل نمود.

اجرای آویزها

به وسیله ريسمان رنگ پاش، محل اجراي آويزها بر روي سقف اصلي مشخص مي شود. با استفاده از عامل اتصال مناسب، آويزها در فواصل حداكثر 120 سانتي متر به سقف اصلي متصل مي شوند. براي اين منظور و بسته به نوع و شرايط سقف اصلي، مي توان از مهار چكشي (برای سقف های بتنی) و يا مهارهاي ويژه اعضاي توخالي (برای بلوک هاي سقفي سفالي يا سیماني در سقف هاي تیرچه بلوک) استفاده نمود.

• در لبه های باربر و غیر باربر، فاصله مجاز اولین آويز از ديوار به ترتیب حداكثر 40 و 10 سانتی متر می باشد.


• براي آويزگیري با ارتفاع كمتر از 20 سانتيمتر، استفاده از مفتول گالوانیزه با قطر حداقل 2 میلي متر (یا 1.5 میلیمتر بصورت دوبل تابیده شده)- مشروط بر اين كه فاصله آويزها از يكديگر به 60 سانتيمتر كاهش يابد - بلامانع است. در صورت آويزگیري با ارتفاع بیش از 20 سانتي متر، ممكن است در زمان بهره برداري، مفتول فوق الذكر دچار تغییر شكل (كرنش طولي) شده و سقف كاذب از رگلاژ خارج شود

نكته مهم

آويزگیري از عناصر تاسیساتي موجود در فضاي پشت سقف كاذب تحت هیچ شرايطي مجاز نبوده و آويزها صرفا

بايد به سقف اصلي (ساز هاي) متصل شوند. عدم رعايت اصول اخیر می تواند موجب ناپايداري سقف كاذب شود.

. اجرای سازه های اصلي T3600

در لبه جان اين سازه، سوراخ هايي به فواصل معین جهت اتصال به آويز تعبیه شده است. در انتهای آويز يک خم (قلاب) وجود دارد كه با عبور اين خم از سوراخ های موجود، اتصال میان آويز و سازه بر قرار می شود. سازه‌هاي  T3600 در فواصل 120 سانتيمتر به موازات يكديگر اجرا می شوند.

 

نكات فنی

• فاصله اولین سازه T3600 از ديوار حداكثر 60 سانتيمتر مي باشد.


• برای اتصال طولی سازه ها، در ابتدا و انتهاي هر سازه يک زبانه اتصال كشويي (كلیک) وجود دارد كه با فرورفتن زبانه‌های مذكور در يكديگر، سازه ها درگیر واتصال طولی میان آن ها برقرار می گردد.


• اجراي آويز اضافه در محل اتصال دو سازه اصلی ضروري است.


• سازه های T3600 می بايست به صورت حصیر چین اجرا شوند. در واقع محل كلیک ها در دو سازه مجاور نبايد در يک راستا (يک خط) قرار گیرند.

اجرای اجزای بادبندی

براي سقف هاي كاذب با سطوح گسترده، اجراي عناصر بادبندي جهت مهار حركات جانبي (براي مساحت حداكثر هر 25 مترمربع) توصیه مي گردد. برای اين منظور، می توان از مفتول گیج 12 (قطر 2 میلی متر) استفاده نمود. عضو بادبندی بايستی با زاويه حداكثر 45 درجه اجرا گردد.

اجراي درز انقطاع

در سقف هاي پیوسته با وسعت زياد، بايد درز انقطاع ايجاد نمود. به طور معمول براي فواصل حداكثر هر 15 متر در هر يک از امتداد هاي طولي و يا عرضي سقف هاي پیوسته، درز انقطاع در نظر گرفته مي شود. همچنین، در محل هايي كه يک سقف كاذب باريک بر اثر شكست ديوار ايجاد مي شود (نظیر محل تقاطع دو راهرو يا فصل مشترک يک سقف باريک با يک سقف وسیع)، بايد درز انقطاع ايجاد نمود. به طور كلی درزهای انقطاع (كه درز كنترل نیز نامیده می شوند) براي ايجاد هماهنگي میان ساختار سقف كاذب و جابجايي هاي سازه اصلي بنا در نظر گرفته مي شوند. براي اجراي اين گونه درزها در سقف مشبک، از سازه درز انقطاع مخصوص استفاده مي شود.

تنظیم ارتفاع سقف (رگلاژ)

آويز سقف مشبک دارای فنر تنظیم ارتفاع م یباشد. با فشردن بال هاي فنر مذكور به سمت يكديگر، مفتول آويز آزاد شده و می توان ارتفاع آويز را به راحتی تنظیم نمود. پس از اتمام عملیات تايل گذاری بصورت شطرنجی، ارتفاع سقف مجددا تنظیم (رگلاژ) می گردد.

اجرای سازه هاي فرعي T1200

پس از اجراي سازه هاي اصلي T3600، اين سازه ها توسط سازه هاي فرعي T 1200 (كه عمود بر سازه هاي اصلي اجرا می شود) به يكديگر متصل مي گردند. برای اين منظور، شیارهاي قائمی به فواصل معین بر روي جان سازه اصلی تعبیه شده كه سازه های T1200 در فواصل 60 سانتي متر به موازات يكديگر و از طريق شیارهای موجود، به سازه های T 3600متصل می شوند.

اجرای سازه هاي فرعي T600

پس از اجراي سازه هاي فرعي T1200، اين سازه ها توسط سازه هاي فرعي T 600 (كه موازی سازه هاي اصلي اجرا می شود ) به يكديگر متصل مي گردند. برای اين منظور، شیارهاي قائمی به فواصل معین بر روي جان سازه T1200 تعبیه شده كه سازه هاي T600 از طريق شیارهای موجود، به سازه های T1200 متصل و  آنها را به دو نیم تقسیم می كنند. بدين ترتیب چشمه هايی به ابعاد 60*60 سانتي متر حاصل گرديده كه تايل ها در درون آن ها  قرار می گیرند.

نكته فنی

در حالتی كه سازه سپري ادامه پیدا نمي كند، زبانه اتصال انتهايي سازه، بسته به نوع سازه سپری در شیار سازه مقابل قرار گرفته و خم يا قفل (كلیک) می شود. با خم كردن اين زبانه (قفل شدن آن)، سازه در جاي خود ثابت مي ماند.

نصب لایه عایق

تايل های گچي آكوستیک دارای سوراخ بوده و از طريق هدايت امواج صوتی به فضای پشت سقف، انرژی صوتی را كاهش می دهند. در صورت استفاده از لايه پشم سنگ در پشت تايل ها، میزان جذب صوت در تايل های گچی آكوستیک به میزان قابل توجهی افزايش خواهد يافت.

تذکر

در صورت اجرای لايه عايق، بايد وزن آن را در تعیین نوع زيرسازی در نظر گرفت. حداكثر وزن مجاز لايه عايق، 5 كیلوگرم بر مترمربع است.

تایل گذاري

پس از اجراي زيرسازی فلزی، تايل هاي مورد نظر در درون شبكه ها قرار داده می شوند (در صورت نیاز می‌توان از گیره های مخصوص نگه دارنده تايل استفاده نمود). برای حفظ تمیزی تايل ها، توصیه می شود كه در هنگام برش كاري و نصب از دستكش كار تمیز استفاده شود. همچنین،جهت كنترل نشست اولیه سقف كاذب، تايل گذاری بصورت شطرنجی صورت می پذيرد.

سایر نكات اجرایي

• به واسطه مدولار بودن اين نوع سقف كاذب، آرايش تايل ها داراي اهمیت ويژه اي است. ايجاد اندازه هاي برابر در حاشیه های سقف، در زيبايي كار تمام شده اهمیت ويژه اي دارد؛ لذا در زمان تقسیم فضای سقف، توصیه می شود كه اندازه گذاری ها از وسط فضای مورد نظر انجام شود.


• توجه گردد كه ابعاد تايل هايی كه در حاشیه قرار می گیرند نبايد كمتر از نصف يک تايل كامل باشند.


• برای رفع مشكلات هندسی حاشیه سقف كاذب، می توان در پیرامون كار از سقف كاذب يكپارچه (به صورت باكس) و در وسط كار از سقف كاذب مشبک استفاده نمود. در اين حالت، با اندازه گذاری مناسب می توان سقف مشبک را بدون نیاز به برش كاري و با حفظ ابعاد مدول اجرا نمود.


• در اجرای سقف كاذب مشبک، مكان يابي روشنايي ها، ادوات اطفاي حريق و دريچه هاي تهويه در محل مناسب، بايد پیش بیني شود.


• سازه های سپری بر روی نبشی تراز قرار می گیرند. حداقل 3/2 از بال سازه نبشی بايستی توسط سازه سپری در بر گرفته شود.

در سقف های كاذب مشبک، می توان شكست هاي با زاويه حداكثر 45 درجه اجرا نمود. سازه هاي فوقاني و تحتاني در اين شكست ها سازه اصلی (T3600)  بوده و تنها يک رديف تايل را می توان در اين محل اجرا نمود.

برای ايجاد اختلاف سطح میان دو سقف كاذب مشبک، می توان در محل تلاقی دو سقف از يک كتیبه استفاده نمود.

. مباني طراحي زیرسازي

• ظرفیت باربري زيرسازی، به مشخصات هندسی سازه هاي سپري و نحوه تركیب آن ها با يكديگر بستگی دارد. لذا بر اساس رده وزنی تايل مورد مصرف (گچی، معدنی، فلزی يا چوبی)، نوع و نحوه تركیب سازه ها تعیین می گردد.


• در صورت اجرای لايه عايق، بايد وزن آن را در تعیین نوع زيرسازی در نظر گرفت (حداكثر وزن مجاز لايه عايق، 5 كیلوگرم بر مترمربع است).


• براي ساختارهای دارای كد حريق و همچنین برای محیط های با شرايط خورندگي بالا، سازه هاي سپری داراي مشخصات خاص مي باشند.

ضوابط مرتبط با ساختارهای دارای کد حریق

در صورت نیاز به خواص آكوستیكی در زون های حريق، می توان از تايل های جاذب صوت معدنی استفاده نمود. در غیر اين صورت و درصورت تمايل به اجرای سقف كاذب مشبک با تايل گچی سوراخ دار، استفاده نمود. در اين ساختار، ابتدا » سقف زير سقف « بايد از ساختارسقف كاذب يكپارچه يا خود ايستای مقاوم در برابر حريق اجرا گرديده و سپس سقف كاذب مشبک در زير آن نصب می شود (آويزهای سقف مشبک، به زيرسازی فلزی سقف كاذب فوقانی متصل می شوند). در اين ساختار، وزن سقف كاذب مشبک (به انضمام لايه عايق، در صورت وجود) تا حداكثر 15 كیلوگرم بر مترمربع مجاز بوده كه بايد در طراحی زيرسازی سقف كاذب فوقانی لحاظ شود. مقاومت سقف كاذب فوقانی، تعیین كننده كد حريق كل ساختار می باشد.

 

نكته فنی

بارهای نقطه ای تا حداكثر 5 كیلوگرم را می توان مستقیما بر روی سازه های سپری وارد كرد. بدين منظور از گیره های مخصوص آويز بار استفاده می گردد. توجه گردد كه به ازای هر گیره، يک عدد آويز اضافی در ساختار درنظر گرفته شود.

استاندارد ملی  21083 :

با توجه به بند 3، پیوست الف، استاندارد ملی شماره 21083 ، نصب سقف كاذب را زمانی می توان آغاز كرد كه ساختمان يا محوطه مربوط به آن در برابر آب و يا باد درزبندی شده و نصب شیشه ها و پنجره ها انجام شده باشد. توصیه می گردد كه ساخت و سازهای تر، پیش از نصب به پايان برسند.

ضوابط بارگذاري

بارهاي نقطه اي با وزن كمتر از 500 گرم (نظیر روشنايي هاي كوچک) را مي توان مستقیما به تايل وارد نمود. بار الحاقاتي كه وزن آن ها بیش از مقدار مذكور است (مانند روشنایی های 60*60 سانتی متر) بايد با  آويزهای كمكی به سقف اصلي منتقل شود.

برش با استفاده از دستگاه هاي برش طولي و برش قرقره ای

با استفاده از اين ابزار، مي توان برش هايي به عرض 5 تا 60 سانتیمتر اجرا نمود. اين ابزار امكان برش صفحات گچي را به صورت نوارهاي باريک فراهم مي كند، كه اين عمل با تیغ برش بسیار دشوار مي باشد. مزيت اصلي استفاده از اين ابزار، افزايش سرعت كار (به ويژه در سري كاري) و امكان برش صفحات به وسیله يک نفر مي‌باشد. در اين روش به دلیل ايجاد شیار در دو سمت پنل، كیفیت برش افزايش يافته و لبة برش خورده كاملاً گونیا خواهد بود. با دستگاه برش قرقره اي، مي توان برش هاي مو جدار (با عرض كم) نیز اجرا نمود.